ဗုဒၶ(Vs)ေရွာလမုန္မင္းၾကီး..အနတၱအနက္သေဘာ..
ကဲ့စတင္ေဆြးေႏြးမႈကို..ျပဳၾကရေအာင္..
အနတၱလကၡဏာသေဘာႏွင့္ေဟာရျခင္းအေၾကာင္း
ေဂါတမဗုဒၶ..က၊ သံသရာဝဲဂယက္မွ.လြတ္၍နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းတရားသည္။
ဝိပႆနာ.က်င့္စဥ္ပင္ျဖစ္သည္ဟုမိန္႔ေတာ္မူသည္။ဝိပႆနာဆိုသည္မွာ.အာရံုျပဳခ်က္ကိုမမွတ္ဘဲ၊ေပၚထြက္လာေသာ
ျဖစ္ပ်က္ကိုသာသတိမူ၍(ထပ္ခ်ပ္မကြာၾကည့္ရႉမွတ္သား)ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။..ဤသို႔ရွ ုမွတ္ၾကည့္လွ်င္မွတ္ေၾကာင္း
(၃)မ်ိဳး(လကၡဏာေရး၃ပါး)အထင္အရွားေပၚလာေၾကာင္းေတြ႔ရေပမည္။ယင္းတို႔မွာ
၁။… ဆင္းရဲျခင္းကိုမူတည္၍ေပၚေပါက္ေနေသာဒုကၡလကၡဏာ
၂။…မျမဲျခင္းကိုမူတည္၍ေပၚေပါက္ေနသာအနိစၥလကၡဏာ
၃။…အတၱတည္းဟူေသာဝိညာဥ္ေကာင္းမရွိျခင္းကိုမူတည္၍.အနတၱလကၡဏာဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဒုကၡလကၡဏာ နွင့္ အနိစၥလကၡဏာ ႏွစ္ပါးသသည္ေဂါတမဗုဒၶမပြင့္ေပၚမီကလည္းသိေနခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္လူတြင္မျမင္ရေသာအတၱဝိညာဥ္ေကာင္းရွိသည္ဟုေရွးကယူဆထားၾကသျဖင့္လူတြင္
ခႏၶာ.စိတ္..ဝိညာဥ္ေကာင္..ဟူ၍(၃)မ်ိဳးပါဝင္ေနသည္ဟုယံုၾကည္ၾကပါသည္.
ခႏၶာပ်က္စီးသြားလွ်င္(ေသလွ်င္)သိစိတ္လည္းမရွိေတာ့ေပ၊ သို႔ေသာ္လည္း.မေျပာင္းမလဲတည္ေနေသာ..အတၱဝိညာဥ္
ေကာင္သာက်န္ေနသည္။ ဤဝိညာဥ္ေကာင္သည္ခႏၶာကိုယ္သံသရာလည္ေနသ၍ကာလပတ္လံုးအတၱ..ဝိညာဥ္ေကာင္
သည္ခႏၶာကိုယ္အသစ္တစ္ခုတြင္ေျပာင္းလည္းတည္ေနျခင္းျဖင့္သံသရာလည္ေနသည္..ထိုသို႔သံသရာလည္ေနသ၍
ကာလပတ္လံုး ..အတၱဝိညာဥ္ေကာင္သည္အနိစၥသေဘာဒုကၡသေဘာ၌က်င္လည္ခံစားေနရသည္။သို႔ျဖစ္၍ULTIMATE
GOAL ကိ္ုရွာသည္။ျဗဟၼာၾကီးတည္းဟူေသာမူလဖန္ဆင္းရွင္ထံျပန္လည္ေရာက္ရွိရန္ဖန္ဆင္းရွင္ျဗဟၼာၾကီးႏွင့္
တစ္လံုးတစ္ဝတည္းျဖစ္ရန္လမ္းကိုရွာျခင္းျဖစ္သည္။လူတြင္ရွိေနေသာအတၱဝိညာဥ္ေကာင္သည္ေကာင္းကင္ဘံု၌
ရွိေတာ္မူေသာမဟာအတၱတည္းဟူေသာ..မဟာျဗဟၼာ..ၾကီးႏွင့္ပူးေပါင္းမိရန္အဓိကထား၍က်င့္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေဂါတမဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူလာေသာအခါမွ လူတို႔၏ကိုယ္ထဲ၌..ဆိုခဲ့ျပီးသည္႔အတိုင္းမပ်က္းမစီးအျမဲတည္ေနေသာ
အတၱဝညာဥ္ေကာင္မရွိေၾကာင္း၊မပ်က္မစီအျမဲတည္ေနသည့္ .. မဟာျဗဟၼာလည္းမရွိေၾကာင္း..ေရွးယခင္က၊
မည္သူတစ္ဦးမွ်မၾကားစဖူးယခုမွပင္ၾကားရေသာတရားတည္း..ဟူေသာ..အနတၱလကၡဏာတရားကိုေဟာေတာ္မူ၏..
(မွတ္ခ်က္..ေဂါတမဗုဒၶမပြင့္မီအယူဝါဒမ်ားမွာသံသရာတြင္လည္ျခင္းသံသရာမွလြတ္ေျမာက္ျခင္းတို႔သည္ဝိညာဥ္ႏွင့္
ပတ္သက္သည္ဟုယံုၾကည္ေသာ္လည္းဗုဒၵကထိုလည္ျခင္းလြတ္ျခင္းတို႔သည္(ကမၼ..ကံ)ႏွင့္သာပတ္သက္သည္ဟု
ယံုၾကည္သည္.ဲ)
ေဂါတမဗုဒၶ၏ကမၼဝါဒ
ကမၼ..ကံ..ဟူေသာပုဒ္နက္သည္(ျပဳလုပ္ျခင္း)ဟုအဓိပါၸယ္ရွိပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာအရ.ကမၼပထ..
ကံေျမာက္သည္ဟုဆိုရာတြင္သာမန္ျပဳမူမွ ုသက္သက္သာမဟုတ္..ေစတနာပါသည္။ရည္ရြယ္ခ်က္ပါသည္။
မိမိဆႏၵပါသည့္ၾကံစည္..ေျပာဆို..ျပဳလုပ္..အားထုတ္မွ ုတိုင္းကိုသာကံေျမာက္သည္ကံထိုက္သည္ဟုသတ္မွတ္
ပါသည္.. ..ေစတနာဟံဘိကၡေဝကမၼံဝဒါမိ..
ရဟန္းတို႔..ေစတနာကိုသာကံဟုငါဘုရားဆိုလို၏..ဟု၊အဂုၤတၱိဳရနိကာယ္၊ဆကၠပါတ္။နိေဗၺဓိကသုတ္ေတာ္တြင္လာရွိပါသည္။.
အထက္ပါစကားမ်ားအရ..အသိႏွင့္ယွဥ္၍ျပဳေသာေစတနာပါေသာအျပဳမူကိုသာကံအျဖစ္သတ္မွတ္ထားပါသည္
(၁) ကိုယ္ျဖင့္ျပဳလုပ္ျခင္း..(ကာယကံ)
(၂)ႏုတ္ျဖင့္ေျပာဆိုျခင္း..(ဝဇီကံ)
(၃)စိတ္ျဖင့္ၾကံစည္ျခင္း.(မေနာကံ)ဟူ၍(၃)မ်ိဳးရွိသည္..ပုဂိၢဳလ္..သတၱဝါတို႔သည္ မိမိတို႔ျပဳလုပ္ေသာ..ကံ၏အစီအမံ
အတိုင္း..အယုတ္အလတ္အျမတ္..စသည့္အက်ိဳးေပးမ်ားထူးျခားကြဲျပားစြာျဖစ္ပ်က္ေနၾကရသည္..
(သေဗၺသတၱာကမၼသကာ) ဟုအဂၤုတၱဳိရနိကာယ္၌ျပဆိုထားေပသည္။ဤကဲ့သို႔ယံုၾကည္ျခင္းကို(ကမၼႆကတသမၼာဒိဌိဟု
ေခၚသည္။
ကံ၏အစြမ္းသတၱိ
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္..မင္း၊မူးမတ္ျဖစ္၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္..သူေဌးသူၾကြယ္ျဖစ္၍ခ်မ္သာ၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ဆင္းရဲမြဲေတၾက၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ရုပ္ေခ်ာ၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္အနာေရာဂါကင္း၏အဂၤါစံုလင္၏။အသက္ရွည္၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ေရာဂါထူေပ်ာအဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္း၏။အသက္တို၏
စသည္စသည္..အျဖစ္တို႔သည္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္မတူၾကျခင္းမွာအတိတ္ဘဝကႏွင့္ယခုပစၥဳပၸန္
ကံတို႔ေပါင္းစပ္ျပဳျပင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟုဗုဒၶဘာသာကအယူရွိပါသည္..ထို႔ေၾကာင့္ဘယ္ဘံုဘယ္ဘဝေရာက္
ေရာက္အေကာင္းဘက္ကခ်ည္းခံစား..စံစားနိုင္ရန္ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္တို႔က.ေအာက္ပါအတိုင္းဆံုးမထားပါသည္.
သဗၺပါပႆ အကရဏံ၊ကုသလႆဥပသမၸဒါ
သစိတၱပရိေယာဒဝနံ၊ဧတံဗုဒၶါနသာသနံ(ဓမၼပါဒ ၁၈၄)
အဓိပါၸယ္မွာ.(.မေကာင္းမွ ုေရွာင္၊ေကာင္းမွ ုေဆာင္ ျဖဴေအာင္စိတ္ကိုထား…)
(မင္းကြန္း..တိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာဂါရိကအရွင္ဝိစိတၱသာရာဘိဝံသ..ေဆာင္ပုဒ္)ေဂါတမ၏သံသရာအယူအစ
သံသရာလည္ပံုနွင့္ပတ္သက္၍ဥပနိသွ်ဒ္က်မ္းတို႔တြင္ရွိေသာအယူအဆႏွင့္ဗုဒၶဝါဒခံယူခ်က္တို႔မ်ားစြာ
ကြာျခားေနေပသည္.ဥပနိသွ်ဒ္က်မ္းတြင္မဟာအတၱေခၚမဟာျွဗဟၼာၾကီးမွခြဲထြက္လာေသာတဦးခ်င္းဝိညာဥ္သည္
ငွက္တစ္ေကာင္အလားသစ္ပင္တစ္ပင္မွအျခားတစ္ပင္သို႔လွည္႔လည္ပ်ံသန္းသည့္နည္းတူခႏၶာကိုယ္တစ္ခုမွေနာက
္တစ္ခုသို႔ေျပာင္းလဲဝင္စားျခင္းျဖစ္သည္ဟုပံုပမာခိုင္းႏွိ ုင္းျပထားသည္..
ဗုဒၶကမူလူတြင္ရုပ္ႏွင့္နာမ္မွတပါးအျခား..အတၱဝိညာဥ္ေကာင္မရွိ..ထင္ရွားရွိေသာအရာတစ္ခုမွ..ဘဝသစ္တစ္ခုသို
ကူးေျပာင္းသြားျခင္းမဟုတ္.ကူးေျပာင္းပံုမွာမ်ိဳးေစ့မွသစ္ပင္ေပါက္သကဲ့သို႔ဘဝသစ္ျဖစ္ေပၚေစနိုင္ေသာကံ-ကမၼမ်ိဳး
ေစ့ကေလးေၾကာင့္သာဘဝသစ္ျဖစ္လာရျခင္းျဖစ္သည္..မိလိႏၵပဥၥာက်မ္းတြင္းဓမသႏၱတိကိုရွင္းျပရာ၌ဘဝကူးပံုဦးပမာမ်ား
စြာေဖၚျပထားပါသည္..ထိုမ်ားစြာေသာဥပမာဥပေမယ်ထဲမွတစ္ခုမွာဤသို႔ပါတည္း..
လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္္အျခားသူတစ္ေယာက္၏ဥယ်ာဥ္ျခံမွ..သရက္သီးတစ္လံုးကိုခူးယူစားသံုးျပီး.
သရက္ေစ့ကိုမိမိျခံထဲ၌စိုက္ပ်ိဳးထားေလသည္..ထိုသရက္ေစ့မွအပင္ေပါက္၍အခ်ိန္တန္ေလေသာ္အသီးသီးေလ၏.
ထိုအခါမူလျခံရွင္မွ..လာေရာက္၍ထိုသီးလာေသာသရက္သီးသည္ငါ၏သရက္သီးဟုဆိုေလေသာ္.ထိုသီးလာေသာ
သရက္သီးသည္မူလသရက္သီးမဟုတ္၍သူ၏စကားမမွန္နိုင္.ထိုသီးလာေသာသရက္သီးသည္မူလသရက္သီးမဟုတ္
ေသာ္လည္း..မူလသရက္သီးနွင့္အေၾကာင္းမကင္း…အေၾကာင္းအက်ိဳးဆက္စပ္ေနသည္..သံသရာဝယ္ဘဝသစ္
တစ္ခုျဖစ္ျခင္းသည္လည္းဤသေဘာပင္ျဖစ္သည္ဟုရွင္းျပထားသည္..
ဤဥပမာနည္းတူပင္ဘဝသစ္ျဖစ္သူသည္ဘဝေဟာင္းကသူမဟုတ္သီးျခားကင္းလြတ္ေသာအျခားသူတစ္ေယာက္လည္း
မဟုတ္(နစေသာနစအေညာ)သို႔ရာတြင္ဘဝသစ္၌ျဖစ္သူသည္ဘဝေဟာင္းကသူနွင့္လည္းအေၾကာင္းမကင္းဟုနားလည္ရေပမည္..
အဘိဓမၼာသေဘာလိုမွာ လက္ရွိဘဝမွ စုေတစိတ္က်(ေသ)သည္နွင့္တျပိဳင္နက္..ဘဝသစ္၌ခ်က္ခ်င္း(ဇာတိ)
ျဖစ္ေပၚသည္..ဘဝသစ္ျဖစ္ရန္လိုက္လံရွာေဖြရျခင္းမရွိ..ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္းအရ..ဘဝသံသရာဟူသည္..
ရုပ္နာမ္တရားတို႔တစ္ဘဝျပီးတစ္ဘဝဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္..ျဖစ္စဥ္မွာမသိမွ ုအဝိဇၨာေၾကာင့္..ကုသိုလ္
ကံ..အကုသိုလ္ကံဟုေခၚသည့္(ကံသခၤါရ)တို႔ျပဳၾကကုန္၏..ထိုကံသခၤါရေၾကာင့္ပဋိသေႏၶစိတ္ဟုေခၚေသာ..
ဝိညာဏ္ျဖစ္ေပၚလာသည္..ထိုဝိညာဏ္ႏွင့္အတူေစတသိက္ဟူေသာနာမ္သဘာဝကမၼဇရုပ္ဟူေသာ..ရုပ္သဘာဝတို႔ျဖစ္
ေပၚလာၾကသည္..ထုိရုပ္နာမ္တို႔ကဆက္လက္၍မ်က္စိ..နား..ႏွာေခါင္း.လွ်ာ.ကိုယ္ဟူေသာရုပ္ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္း
မ်ားျဖစ္ေပၚလာၾကသည္..ရုပ္..နာမ္ စံုလင္၍ ေမြးဖြားလာျပီး..ေနာက္ကေလးဘဝ..လူငယ္ဘဝ.လူၾကီးဘဝ.အခါအား
ေလ်ာ္စြာအရြယ္ၾကီရင့္လာျပီ..တစ္ျပိဳင္နက္..တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္..မ်က္စိႏွင့္အဆင္း..နားႏွင့္အသံ..ႏွာေခါင္းႏွင့္အနံ႔
လွ်ာႏွင့္အရသာ..ကိုယ္ႏွင့္အထိအေတြ႔.စိတ္ႏွင့္အေတြး.စသည္အာရံုခံ..အခံဓါတ္ရုပ္မ်ားႏွင့္အရံုေပးခ်က္..အတိုက္ဓါတ္
ရုပ္မ်ားဆံုဆည္းၾက၍…..အာယတန..အသီးသီးတို႔ထိေတြ႔မွ ု..ဖႆ..ျဖစ္ေပၚလာရသည္..ထိုအခါ..ဝမ္းသာျခင္း.ဝမ္းနည္း
ျခင္းအလိုမက်ျခင္း..ေက်နပ္ျခင္းမေက်နပ္ျခင္း.စေသာခံစားမွ ုေဝဒနာျဖစ္ေပၚလာရသည္..ထိုသို႔ေသာေဝဒနာမ်ား
အေပၚ..ကပ္ညိမွ ုတဏွာျဖစ္ေပၚလာျပီး.ထိုတဏွာေပၚဝယ္စြဲလမ္းမွ ုဥပါဒါန္.ျဖစ္ေပၚလာရသည္..ထိုစြဲလမ္းမွ ု
တိုင္းျပဳလုပ္ရသည့္ကုသိုလ္ကံ..အကုသိုလ္ကံ..ဟူေသာကမၼဘဝျဖစ္ရျပန္သည္..ထိုကမၼဘဝေၾကာင့္ပင္..ေကာင္းက်ိဳး
မေကာင္းက်ိဳးဟူေသာ.ဥပပတိၱဘဝလည္းမ်က္ေမွာက္ဘဝ၌ပင္ျဖစ္ေပၚလာရသည္..
ဘဝျဖစ္ျပီးေနာက္..အခါအားေလွ်ာ္စြာအိုျခင္း..နာျခင္း..ေသျခင္းသို႔ေရာက္ရသည္..ေသျခင္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ..မ်က္
ေမွာကဘဝ၌ထူေထာင္ခဲ့ေသာ.ကုသိုလ္ကံ..အကုသိုလ္ကံ.ဟူေသာ ကမၼဘဝေၾကာင့္တမလြန္ဘဝ၌ပဋိသေႏၶေနျခင္းဟူ
ေသာ..ဇာတိ..တဖန္ျဖစ္ရျပန္သည္.ဤသို႔ျဖင့္အထက္ေဖၚျပပါအတိုင္း..ဝိညာဏ္..နာမ္..ရုပ္.သဠာယတန
(အာယတနမ်ား)ဖႆ..ေဝဒနာ..တဏွာ..ဥပါဒါန္..ကမၼဘဝ.ဤသို႔အစဥ္တစိုက္ ထူေထာင္ရင္း ဘဝဓမၼတာအတိုင္း..အို..
နာ..ေသတို႔ျဖစ္လာျပီး.ဘဝသံသရာလည္ေနရေပသည္..ထိုေၾကာင့္ဗုဒၶအဘိဓမၼာအလိုအားျဖင့္..ရုပ္ခႏၶာ..နာမ္ခႏၶာ..တို႔
အစဥ္မျပတ္ျဖစ္ပ်က္ေနျခင္းပင္..သံသရာ..မည္ေလသည္..
သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ေရး
ဗုဒၶႏွင့္ေခတ္ျပိဳင္ဂ်ိန္းဝါဒီတို႔ကဘဝမ်ားစြာသံသရာလည္းေနျခင္းသည္ကမၼသတိၱေၾကာင့္လည္ရျခင္းျဖစ္သည္
ဟုယူဆကာ..ထိုကမၼသတိၱကိုေခ်ဖ်က္နိုင္ရန္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္..ထိုသို႔ၾကိဳးပမ္းရာ၌မိမိကိုယ္ကိုညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ေသာ
နည္းအပင္ပန္းခံေသာနည္းကိုက်င့္သံုးခဲ့ၾကသည္…ဤနည္းျဖင့္ကမၼသတိၱေပ်ာက္ကာ..ေနာက္ဆံုးတြင္ဘဝလြတ္ေျမာက္
မွဳ .ေမာကၡ..ရနိုင္သည္ဟုယံုၾကည္သည္..
ဗုဒၶကမူဘဝမ်ားစြာသံသရာလည္ရာတြင္.မည္သည့္ဘဝေရာက္ေရာက္..ဒုကၡ..ပင္ျဖစ္သည္..ဘဝျဖစ္ျခင္းသည္
ဒုကၡဟုယူဆသတ္မွတ္သည္..လြတ္ေျမာက္ေရးဟုဆိုရာ၌..ဒုကၡလြတ္ေျမာက္ေရးကိုဦးတည္သည္..
ထိုေၾကာင့္ထိုဒုကၡျဖစ္ရျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းကိုရွာသည္..ထိုအေၾကာင္းအရင္းကိုေတြ႔၍ဖယ္ထုတ္လိုက္လွ်င္
ဒုကၡျငိမ္းသြားေပမည္..သို႔ျဖစ္၍လည္းဒုကၡအေၾကာင္းရင္းသမုဒယ(တဏွာ)ကိုေဖၚထုတ္ေပးခဲ့သည္
ဗုဒၶဘုရားျဖစ္ကာစက်ဴးရင့္ခဲ့သည့္(အေနကဇာတိသံသာရံ)အစခ်ီေသာဥဒါန္းဂါထာပထမ ဗုဒၶဝါစနသည္..
သံသရာလည္ေနရျခင္း…ဘဝမ်ားစြာျဖစ္ပ်က္ေနရျခင္း၏..တရားခံမွာ..တဏွာ..တည္းဟူေသာခႏၶာအိမ္ၾကီးကို
တည္ေဆာက္သည့္လက္သမားေၾကာင့္ဟုတစ္ေလာကလံုးသိေအာင္ေၾကြးေၾကာ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္..
တရားဦဓမၼစၾကာ၌ေဖၚျပခဲ့သည့္အတိုင္းခႏၶာ(၅)ပါးျဖစ္ျခင္း..ဘဝျချဖစ္ျခင္းသည္..ဒုကၡျဖစ္ေပၚရျခင္း၏အေၾကာင္း
ရင္းကိုရွာေသာ္..သမုဒယတဏွာဟူေသာလက္သည္တရားခံကိုေတြ႔သည္..ဒုကၡ၏အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္ေသာထို
သမုဒယတဏွာခ်ဳပ္ျငိမ္းမွ.အက်ိဳးတရားဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းေဝးမည္..ဤကဲ့သို႔ဒုကၡျငိမ္းျခင္းသည္လြတ္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္ေပသည္
တနည္းအားျဖင့္ဘဝလြတ္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္သည္.ထိိုသမုဒယတဏွာကိုပယ္သတ္နိုင္ေသာအက်င့္မွာအဂၤါ(၈)ပါးႏွင့္ျပည့္
စံုေသာမဂၢင္လမ္းပင္ျဖစ္ေပေတာ့သည္ဟူ၍ေဂါတမဗုဒၶကေဟာၾကားခဲ့ပါသည္..
ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းရာအျငိမ္း..နိဗၺာန္..
ဘဝလြတ္ေျမာက္မွ ု(ဝိမုတၱိ)ရျခင္းပင္နိဗၺာန္ျဖစ္္ေပသည္ဟု..ဗုဒၶကေဖၚျပခဲ့ပါသည္..ဗုဒၶဘာသာ၏ပန္းတိုင္မွာ
နိဗၺာန္ျဖစ္ေပသည္..တရားဦးဓမၼစၾကာ၌နိဗၺာန္ကို(နိေရာဓသစၥာ)ဟုေခၚဆိုထားသည္..သမုဒယတဏွာခ်ဳပ္ျငိမ္းသြား
ျခင္းကိုဆိုလိုပါသည္..
နိဗၺာန္..နိဗၺာန္.ဟူေသာပုဒ္ကိုပါဠိအဌကထာက်မ္းမ်ား၌ေဝါဟာရေပါင္း(၇၀)ေက်ာ္ျဖင့္ရွင္းျပထားပါသည္..ထိုရွင္းလင္းျပ
ထားေသာေဝါဟာရမ်ားအနက္..တဏွာကၡယ..ဟူေသာပုဒ္သည္နိဗၺာန္၏အနက္အဓိပၸါယ္ကိုလြယ္ကူရွင္းလင္းစြာ
နားလည္ေစနိုင္ေသာ.ေဝါဟာရပင္ျဖစ္သည္..တဏွာကၡဟူသည္တဏွာကုန္ဆံုးျခင္းဟုအဓိပၸါယ္ရွိပါသည္..
အလိုဆႏၵမ်ားကိုခ်ဳပ္သိမ္းလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္..ကိုယ္အလိုဆႏၵကိုျငင္းပယ္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္..တဏွာသည္သတၱဝါတို႔အား
လူ..နက္..ျဗဟၼာတို႔၏ကာမဂုဏ္စည္းစိမ္အဝဝကိုတြယ္တာေစသည္..ထိုတြယ္တာမွ ုေၾကာင့္လည္းလူခ်မ္းသာ.
နတ္ခ်မ္းသာ.ျဗဟၼာခ်မ္းသာျဖစ္ေစရန္.ဒါန.သီလ..ဘာဝနာဟူေသာအလွဴအတန္းမ်ားျပဳျခင္း.ေကာင္းမွ ုကုသိုလ္
အမ်ိဳးမ်ိဳးျပဳျခင္းတို႔ျဖင့္ယခုဘဝ..ေနာင္ဘဝ..ခ်မ္းသာေအာင္ျပဳလုပ္ၾကသည္.ဤသို႔ျဖင့္တဏွာ၏ေစခိုင္းခ်က္အရကံသခၤါရ
မ်ားျပဳၾကကာ.သံသရာလည္းေနေစသည္..ထိုေၾကာင့္တဏွာမရွိလွ်င္ကံသခၤါရ(ကမၼသတိၱ)မရွိ.ကမၼသတၱိမရွိလွ်င္.ဘဝမရွိ
ဘဝမရွိလွ်င္.ျငိမ္းခ်မ္းသည္ျဖစ္၍..နိဗၺာန္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္..
ဗုဒၶေဂါတမသည္.အစဥ္အလာမွခြဲထြက္ေသာ.တရားထူးကိုမိမိကိုယ္တုိင္ထိုးထြင္းသိျမင္ခဲ့ျပီး.ဤတရားထူးကို
ေလာကသို႔ျဖန္႔ေဝရာတြင္.ေျခလွမ္းမွန္ဖို႔ႏွင့္.ထိေရာက္ဖို႔လိုေပသည္..ခရီးစဥ္တစ္ခုသည္ဦးတည္ခ်က္မွန္ဖို႔အေရးၾကီး
လွသည္.အစေကာင္းမွ.အေႏွာင္းေသခ်ာမည္..သို႔ျဖစ္၍အေသခ်ာဆံုးတရားနာပရိသတ္အျဖစ္. ပဥၥဝဂၢီ(၅)ဦးအားေရြး
ခ်ယ္ကာတရားဦးဓမၼစၾကာကိုေဟာၾကားခဲ့သည္..
ဗုဒၶစတင္ျဖန္႔ခ်ီခဲ့ေသာဓမၼစၾကာသုတ္ကို(၃)ပိုင္းခြဲဲျခားေလ့လာနိုင္သည္..
ပထမပိုင္းတြင္..ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္အမွားစြန္းႏွစ္မ်ိဳးျပထားသည္..
ဒုတိယပိုင္းတြင္..လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရမည့္အလယ္က်င့္စဥ္(္မဇိၥ်မပဋိပဒါ)ကိုညႊန္ျပထားသည္..
တတိယပိုင္းတြင္..အလယ္က်င့္စဥ္အားျဖင့္ကိုယ္တုိင္ထိုးထြင္းသိျမင္ရမည့္သစၥာ(၄)ပါးကိုအခ်ိတ္အဆက္မိမိရွင္း
ျပထားသည္.
ပထမေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္အမွားစြန္းႏွစ္မ်ိဳး
သံသရာေဘးဆိုးမွရုန္းထြက္လိုေသာပုဂိၢဳလ္ျမတ္တို႔အေနျဖင့္ေရွာင္ၾကည္ရမည္႔အစြန္းတရားႏွစ္ပါးမွာ
ကာမဂုဏ္စည္းစိမ္ခံစားျခင္း(ကာမသုခလႅိအႏုေယာဂ)အက်င့္နွင့္..မိမိကိုယ္ကိုညွင္းဆဲႏွိပ္စက္က်င့္သံုးေနထုိင္ျခင္း
(အတၱကိလမထႏုေယာဂ)အက်င့္တို႔ျဖစ္သည္္.
ဒုတိယအလယ္က်င့္စဥ္(္မဇိၥ်မပဋိပဒါ)
အစြန္းေရာက္အမွားက်င့္စဥ္ႏွစ္ပါးႏွင့္ကင္းလြတ္သည့္.အလယ္အလတ္က်င့္စဥ္တြင္..အဂၤါအစိတ္အပိုင္း
၈..ပါးပါဝင္သည္..ယင္းတို႔မွာ..
(၁) သမၼာဒိ႒ိ = မွန္ေသာအျမင္ရွိျခင္း။ (ပညာမဂၢင္)
(၂) သမၼာသကၤပၸ = မွန္ေသာၾကံစည္ေတြးေတာျခင္း။ (ပညာမဂၢင္)
(၃) သမၼာ၀ါစာ = မွန္ေသာေျပာဆိုျခင္း။ (သီလမဂၢင္)
(၄) သမၼာကမၼႏၲ = မွန္ေသာျပဳလုပ္ျခင္း။ (သီလမဂၢင္)
(၅) သမၼာအာဇီ၀ = မွန္ေသာအသက္ေမြးျခင္း။ (သီလမဂၢင္)
(၆) သမၼာ၀ါယမ = မွန္ေသာ၀ီရိယရွိျခင္း၊ အားထုတ္ျခင္း။ (သမာဓိမဂၢင္)
(၇) သမၼာသတိ = မွန္ေသာသတိရွိျခင္း။ (သမာဓိမဂၢင္)
(၈) သမၼာသမာဓိ = မွန္ေသာတည္ၾကည္ျခင္း။ (သမာဓိမဂၢင္) တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
မွတ္ခ်က္။
သမၼာသမာဓိ ဆိုသည္မွာစိတ္ကိုတည္ျငိမ္ေစရန္က်င့္သည့္(သမထ)samatha က်င့္နည္းပင္ျဖစ္သည္။
ေနာက္က်ိေနေသာေရသည္အနယ္ထုိင္သြားေသာအခါ.ၾကည္လင္လာသကဲ့သို႔အာရံုမ်ားလ်က္ရွ ုပ္ေထြးေနေသာ
စိတ္ကိုတည္ၾကည္လာေအာင္က်င့္ေသာအက်င့္ပင္ျဖစ္သည္..နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းအက်င့္မဟုတ္ေသး..သစၥာ(၄)
ပါးကိုျမင္သိရံုသာျဖစ္သည္..
ဤကဲ့သို႔အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာနည္းလမ္းစဥ္သည္..သစၥာ(၄)ပါးျမတ္တရားကိုသိျမင္တတ္ေသာ..ပညာမ်က္စိ.ကိုျပဳတတ္
သည့္အက်င့္မွ်သာျဖစ္သည္..သစၥာ(၄)ပါးကိုသိမွ ုဥာဏ္..ျဖစ္ေပၚေအာင္ျပဳနိုင္သည္။..ကိေလသာအညစ္အေၾကးမ်ား
ျငိမ္းေအးေစျခင္းအက်ိဳးငွာျဖစ္သည္..
တတိယပိုင္းသစၥာ(၄)ပါး(အာရိယာသစၥာ)
အလယ္က်င့္စဥ္(မဂၢင္ ၈ပါး)ေၾကာင့္ထိုးထြင္းသိျမင္ရသည္သစၥာတရား(၄)ပါးမွာ
၁။….ဒုကၡသစၥာ….ဆင္းရဲျခင္းအမွန္တရား
၂။….သမုဒယသစၥာ..ဆင္းရဲျခင္းကိုျဖစ္ေစေသာတပ္မက္ျခင္း
၃။…နိေရာဓသစၥာ..ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္းအမွန္တရား
၄။..မဂၢသစၥာ…ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းရာနည္းလမ္းက်င့္စဥ္
ဘဝတြင္ဒုကၡရွိသည္။ ထိုဒုကၡ၏အေၾကာင္းတရားကား..တပ္မက္..ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုတပ္မက္ျခင္း၊
ေတာင့္တျခင္း၊ စြဲလန္းျခင္း၊ တို႔ကင္းစင္လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေပသည္။ ထိုကဲ့သို႔ညိတြယ္စြဲလန္းလိုလားတမ္းတမွ ု
မ်ားကင္းစင္ေစသည့္အက်င့္ျမတ္လည္းရွိေပသည္ဟုေဟာေတာ္မူ၏..
သံုးသပ္ရေသာ္..အနတၱဟူသည္မွာ..
၁။ အ၀သ၀န႒။
အလိုသို႔ မလိုက္ပါျခင္း။ မိမိျဖစ္ခ်င္သလို မျဖစ္ျခင္းသေဘာ။
၂။ အသာမိက႒။
ပိုင္ဆိုင္သူမရွိျခင္း
၃။ သုညတ႒။
ျပဳစီမံတတ္ ဖန္တီးတတ္ေသာတရားမွ ဆိတ္သုဥ္းျခင္း အနက္သေဘာ။
၄။ အတၱပဋိေကၡပ႒။
မပ်က္မစီး အၿမဲတည္တံ့သည္ဟု ယူဆထားေသာ အတၱကို ပယ္ျခင္း
အနက္သေဘာ။
န + အတၱ = အနတၱ။
န = မဟုတ္။
အတၱ = ငါ၊ အလိုသို႔လိုက္ပါျခင္း၊ အစိုးတရ မိမိျဖစ္ခ်င္သလို ျဖစ္ျခင္း။
အနတၱ = ငါမဟုတ္၊ အလိုသို႔ မလိုက္ပါျခင္း၊ အစိုးမရ မိမိျဖစ္ခ်င္သလို
မျဖစ္ျခင္း
ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
လုိအပ္မည္ဟုထင္သည့္ရာမ်ားကို..ေကာ္မန္႔ေပးလ်က္..ဆက္ေျဖ့ေပးပါ..
မၾကာခင္..သမၼာက်မ္းမွေဖၚျပေသာ..ေရွာလမုန္မင္းၾကီး၏အနတၱသေဘာကိုေရးတင္ကာဆက္လက္..ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပႏိႈင္းရွင္းေရးသား
သြားမည္ျဖစ္သည္.ေလးစားလ်က္..ေမလ်ံေမာ္..
ကဲ့စတင္ေဆြးေႏြးမႈကို..ျပဳၾကရေအာင္..
အနတၱလကၡဏာသေဘာႏွင့္ေဟာရျခင္းအေၾကာင္း
ေဂါတမဗုဒၶ..က၊ သံသရာဝဲဂယက္မွ.လြတ္၍နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းတရားသည္။
ဝိပႆနာ.က်င့္စဥ္ပင္ျဖစ္သည္ဟုမိန္႔ေတာ္မူသည္။ဝိပႆနာဆိုသည္မွာ.အာရံုျပဳခ်က္ကိုမမွတ္ဘဲ၊ေပၚထြက္လာေသာ
ျဖစ္ပ်က္ကိုသာသတိမူ၍(ထပ္ခ်ပ္မကြာၾကည့္ရႉမွတ္သား)ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။..ဤသို႔ရွ ုမွတ္ၾကည့္လွ်င္မွတ္ေၾကာင္း
(၃)မ်ိဳး(လကၡဏာေရး၃ပါး)အထင္အရွားေပၚလာေၾကာင္းေတြ႔ရေပမည္။ယင္းတို႔မွာ
၁။… ဆင္းရဲျခင္းကိုမူတည္၍ေပၚေပါက္ေနေသာဒုကၡလကၡဏာ
၂။…မျမဲျခင္းကိုမူတည္၍ေပၚေပါက္ေနသာအနိစၥလကၡဏာ
၃။…အတၱတည္းဟူေသာဝိညာဥ္ေကာင္းမရွိျခင္းကိုမူတည္၍.အနတၱလကၡဏာဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဒုကၡလကၡဏာ နွင့္ အနိစၥလကၡဏာ ႏွစ္ပါးသသည္ေဂါတမဗုဒၶမပြင့္ေပၚမီကလည္းသိေနခဲ့ၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္လူတြင္မျမင္ရေသာအတၱဝိညာဥ္ေကာင္းရွိသည္ဟုေရွးကယူဆထားၾကသျဖင့္လူတြင္
ခႏၶာ.စိတ္..ဝိညာဥ္ေကာင္..ဟူ၍(၃)မ်ိဳးပါဝင္ေနသည္ဟုယံုၾကည္ၾကပါသည္.
ခႏၶာပ်က္စီးသြားလွ်င္(ေသလွ်င္)သိစိတ္လည္းမရွိေတာ့ေပ၊ သို႔ေသာ္လည္း.မေျပာင္းမလဲတည္ေနေသာ..အတၱဝိညာဥ္
ေကာင္သာက်န္ေနသည္။ ဤဝိညာဥ္ေကာင္သည္ခႏၶာကိုယ္သံသရာလည္ေနသ၍ကာလပတ္လံုးအတၱ..ဝိညာဥ္ေကာင္
သည္ခႏၶာကိုယ္အသစ္တစ္ခုတြင္ေျပာင္းလည္းတည္ေနျခင္းျဖင့္သံသရာလည္ေနသည္..ထိုသို႔သံသရာလည္ေနသ၍
ကာလပတ္လံုး ..အတၱဝိညာဥ္ေကာင္သည္အနိစၥသေဘာဒုကၡသေဘာ၌က်င္လည္ခံစားေနရသည္။သို႔ျဖစ္၍ULTIMATE
GOAL ကိ္ုရွာသည္။ျဗဟၼာၾကီးတည္းဟူေသာမူလဖန္ဆင္းရွင္ထံျပန္လည္ေရာက္ရွိရန္ဖန္ဆင္းရွင္ျဗဟၼာၾကီးႏွင့္
တစ္လံုးတစ္ဝတည္းျဖစ္ရန္လမ္းကိုရွာျခင္းျဖစ္သည္။လူတြင္ရွိေနေသာအတၱဝိညာဥ္ေကာင္သည္ေကာင္းကင္ဘံု၌
ရွိေတာ္မူေသာမဟာအတၱတည္းဟူေသာ..မဟာျဗဟၼာ..ၾကီးႏွင့္ပူးေပါင္းမိရန္အဓိကထား၍က်င့္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေဂါတမဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူလာေသာအခါမွ လူတို႔၏ကိုယ္ထဲ၌..ဆိုခဲ့ျပီးသည္႔အတိုင္းမပ်က္းမစီးအျမဲတည္ေနေသာ
အတၱဝညာဥ္ေကာင္မရွိေၾကာင္း၊မပ်က္မစီအျမဲတည္ေနသည့္ .. မဟာျဗဟၼာလည္းမရွိေၾကာင္း..ေရွးယခင္က၊
မည္သူတစ္ဦးမွ်မၾကားစဖူးယခုမွပင္ၾကားရေသာတရားတည္း..ဟူေသာ..အနတၱလကၡဏာတရားကိုေဟာေတာ္မူ၏..
(မွတ္ခ်က္..ေဂါတမဗုဒၶမပြင့္မီအယူဝါဒမ်ားမွာသံသရာတြင္လည္ျခင္းသံသရာမွလြတ္ေျမာက္ျခင္းတို႔သည္ဝိညာဥ္ႏွင့္
ပတ္သက္သည္ဟုယံုၾကည္ေသာ္လည္းဗုဒၵကထိုလည္ျခင္းလြတ္ျခင္းတို႔သည္(ကမၼ..ကံ)ႏွင့္သာပတ္သက္သည္ဟု
ယံုၾကည္သည္.ဲ)
ေဂါတမဗုဒၶ၏ကမၼဝါဒ
ကမၼ..ကံ..ဟူေသာပုဒ္နက္သည္(ျပဳလုပ္ျခင္း)ဟုအဓိပါၸယ္ရွိပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာအရ.ကမၼပထ..
ကံေျမာက္သည္ဟုဆိုရာတြင္သာမန္ျပဳမူမွ ုသက္သက္သာမဟုတ္..ေစတနာပါသည္။ရည္ရြယ္ခ်က္ပါသည္။
မိမိဆႏၵပါသည့္ၾကံစည္..ေျပာဆို..ျပဳလုပ္..အားထုတ္မွ ုတိုင္းကိုသာကံေျမာက္သည္ကံထိုက္သည္ဟုသတ္မွတ္
ပါသည္.. ..ေစတနာဟံဘိကၡေဝကမၼံဝဒါမိ..
ရဟန္းတို႔..ေစတနာကိုသာကံဟုငါဘုရားဆိုလို၏..ဟု၊အဂုၤတၱိဳရနိကာယ္၊ဆကၠပါတ္။နိေဗၺဓိကသုတ္ေတာ္တြင္လာရွိပါသည္။.
အထက္ပါစကားမ်ားအရ..အသိႏွင့္ယွဥ္၍ျပဳေသာေစတနာပါေသာအျပဳမူကိုသာကံအျဖစ္သတ္မွတ္ထားပါသည္
(၁) ကိုယ္ျဖင့္ျပဳလုပ္ျခင္း..(ကာယကံ)
(၂)ႏုတ္ျဖင့္ေျပာဆိုျခင္း..(ဝဇီကံ)
(၃)စိတ္ျဖင့္ၾကံစည္ျခင္း.(မေနာကံ)ဟူ၍(၃)မ်ိဳးရွိသည္..ပုဂိၢဳလ္..သတၱဝါတို႔သည္ မိမိတို႔ျပဳလုပ္ေသာ..ကံ၏အစီအမံ
အတိုင္း..အယုတ္အလတ္အျမတ္..စသည့္အက်ိဳးေပးမ်ားထူးျခားကြဲျပားစြာျဖစ္ပ်က္ေနၾကရသည္..
(သေဗၺသတၱာကမၼသကာ) ဟုအဂၤုတၱဳိရနိကာယ္၌ျပဆိုထားေပသည္။ဤကဲ့သို႔ယံုၾကည္ျခင္းကို(ကမၼႆကတသမၼာဒိဌိဟု
ေခၚသည္။
ကံ၏အစြမ္းသတၱိ
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္..မင္း၊မူးမတ္ျဖစ္၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္..သူေဌးသူၾကြယ္ျဖစ္၍ခ်မ္သာ၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ဆင္းရဲမြဲေတၾက၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ရုပ္ေခ်ာ၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္အနာေရာဂါကင္း၏အဂၤါစံုလင္၏။အသက္ရွည္၏
အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႔သည္ေရာဂါထူေပ်ာအဂၤါခ်ိဳ႕ယြင္း၏။အသက္တို၏
စသည္စသည္..အျဖစ္တို႔သည္ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္မတူၾကျခင္းမွာအတိတ္ဘဝကႏွင့္ယခုပစၥဳပၸန္
ကံတို႔ေပါင္းစပ္ျပဳျပင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟုဗုဒၶဘာသာကအယူရွိပါသည္..ထို႔ေၾကာင့္ဘယ္ဘံုဘယ္ဘဝေရာက္
ေရာက္အေကာင္းဘက္ကခ်ည္းခံစား..စံစားနိုင္ရန္ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္တို႔က.ေအာက္ပါအတိုင္းဆံုးမထားပါသည္.
သဗၺပါပႆ အကရဏံ၊ကုသလႆဥပသမၸဒါ
သစိတၱပရိေယာဒဝနံ၊ဧတံဗုဒၶါနသာသနံ(ဓမၼပါဒ ၁၈၄)
အဓိပါၸယ္မွာ.(.မေကာင္းမွ ုေရွာင္၊ေကာင္းမွ ုေဆာင္ ျဖဴေအာင္စိတ္ကိုထား…)
(မင္းကြန္း..တိပိဋကဓရ ဓမၼဘ႑ာဂါရိကအရွင္ဝိစိတၱသာရာဘိဝံသ..ေဆာင္ပုဒ္)ေဂါတမ၏သံသရာအယူအစ
သံသရာလည္ပံုနွင့္ပတ္သက္၍ဥပနိသွ်ဒ္က်မ္းတို႔တြင္ရွိေသာအယူအဆႏွင့္ဗုဒၶဝါဒခံယူခ်က္တို႔မ်ားစြာ
ကြာျခားေနေပသည္.ဥပနိသွ်ဒ္က်မ္းတြင္မဟာအတၱေခၚမဟာျွဗဟၼာၾကီးမွခြဲထြက္လာေသာတဦးခ်င္းဝိညာဥ္သည္
ငွက္တစ္ေကာင္အလားသစ္ပင္တစ္ပင္မွအျခားတစ္ပင္သို႔လွည္႔လည္ပ်ံသန္းသည့္နည္းတူခႏၶာကိုယ္တစ္ခုမွေနာက
္တစ္ခုသို႔ေျပာင္းလဲဝင္စားျခင္းျဖစ္သည္ဟုပံုပမာခိုင္းႏွိ ုင္းျပထားသည္..
ဗုဒၶကမူလူတြင္ရုပ္ႏွင့္နာမ္မွတပါးအျခား..အတၱဝိညာဥ္ေကာင္မရွိ..ထင္ရွားရွိေသာအရာတစ္ခုမွ..ဘဝသစ္တစ္ခုသို
ကူးေျပာင္းသြားျခင္းမဟုတ္.ကူးေျပာင္းပံုမွာမ်ိဳးေစ့မွသစ္ပင္ေပါက္သကဲ့သို႔ဘဝသစ္ျဖစ္ေပၚေစနိုင္ေသာကံ-ကမၼမ်ိဳး
ေစ့ကေလးေၾကာင့္သာဘဝသစ္ျဖစ္လာရျခင္းျဖစ္သည္..မိလိႏၵပဥၥာက်မ္းတြင္းဓမသႏၱတိကိုရွင္းျပရာ၌ဘဝကူးပံုဦးပမာမ်ား
စြာေဖၚျပထားပါသည္..ထိုမ်ားစြာေသာဥပမာဥပေမယ်ထဲမွတစ္ခုမွာဤသို႔ပါတည္း..
လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္သည္္အျခားသူတစ္ေယာက္၏ဥယ်ာဥ္ျခံမွ..သရက္သီးတစ္လံုးကိုခူးယူစားသံုးျပီး.
သရက္ေစ့ကိုမိမိျခံထဲ၌စိုက္ပ်ိဳးထားေလသည္..ထိုသရက္ေစ့မွအပင္ေပါက္၍အခ်ိန္တန္ေလေသာ္အသီးသီးေလ၏.
ထိုအခါမူလျခံရွင္မွ..လာေရာက္၍ထိုသီးလာေသာသရက္သီးသည္ငါ၏သရက္သီးဟုဆိုေလေသာ္.ထိုသီးလာေသာ
သရက္သီးသည္မူလသရက္သီးမဟုတ္၍သူ၏စကားမမွန္နိုင္.ထိုသီးလာေသာသရက္သီးသည္မူလသရက္သီးမဟုတ္
ေသာ္လည္း..မူလသရက္သီးနွင့္အေၾကာင္းမကင္း…အေၾကာင္းအက်ိဳးဆက္စပ္ေနသည္..သံသရာဝယ္ဘဝသစ္
တစ္ခုျဖစ္ျခင္းသည္လည္းဤသေဘာပင္ျဖစ္သည္ဟုရွင္းျပထားသည္..
ဤဥပမာနည္းတူပင္ဘဝသစ္ျဖစ္သူသည္ဘဝေဟာင္းကသူမဟုတ္သီးျခားကင္းလြတ္ေသာအျခားသူတစ္ေယာက္လည္း
မဟုတ္(နစေသာနစအေညာ)သို႔ရာတြင္ဘဝသစ္၌ျဖစ္သူသည္ဘဝေဟာင္းကသူနွင့္လည္းအေၾကာင္းမကင္းဟုနားလည္ရေပမည္..
အဘိဓမၼာသေဘာလိုမွာ လက္ရွိဘဝမွ စုေတစိတ္က်(ေသ)သည္နွင့္တျပိဳင္နက္..ဘဝသစ္၌ခ်က္ခ်င္း(ဇာတိ)
ျဖစ္ေပၚသည္..ဘဝသစ္ျဖစ္ရန္လိုက္လံရွာေဖြရျခင္းမရွိ..ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္းအရ..ဘဝသံသရာဟူသည္..
ရုပ္နာမ္တရားတို႔တစ္ဘဝျပီးတစ္ဘဝဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္..ျဖစ္စဥ္မွာမသိမွ ုအဝိဇၨာေၾကာင့္..ကုသိုလ္
ကံ..အကုသိုလ္ကံဟုေခၚသည့္(ကံသခၤါရ)တို႔ျပဳၾကကုန္၏..ထိုကံသခၤါရေၾကာင့္ပဋိသေႏၶစိတ္ဟုေခၚေသာ..
ဝိညာဏ္ျဖစ္ေပၚလာသည္..ထိုဝိညာဏ္ႏွင့္အတူေစတသိက္ဟူေသာနာမ္သဘာဝကမၼဇရုပ္ဟူေသာ..ရုပ္သဘာဝတို႔ျဖစ္
ေပၚလာၾကသည္..ထုိရုပ္နာမ္တို႔ကဆက္လက္၍မ်က္စိ..နား..ႏွာေခါင္း.လွ်ာ.ကိုယ္ဟူေသာရုပ္ကိုယ္အဂၤါအစိတ္အပိုင္း
မ်ားျဖစ္ေပၚလာၾကသည္..ရုပ္..နာမ္ စံုလင္၍ ေမြးဖြားလာျပီး..ေနာက္ကေလးဘဝ..လူငယ္ဘဝ.လူၾကီးဘဝ.အခါအား
ေလ်ာ္စြာအရြယ္ၾကီရင့္လာျပီ..တစ္ျပိဳင္နက္..တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္..မ်က္စိႏွင့္အဆင္း..နားႏွင့္အသံ..ႏွာေခါင္းႏွင့္အနံ႔
လွ်ာႏွင့္အရသာ..ကိုယ္ႏွင့္အထိအေတြ႔.စိတ္ႏွင့္အေတြး.စသည္အာရံုခံ..အခံဓါတ္ရုပ္မ်ားႏွင့္အရံုေပးခ်က္..အတိုက္ဓါတ္
ရုပ္မ်ားဆံုဆည္းၾက၍…..အာယတန..အသီးသီးတို႔ထိေတြ႔မွ ု..ဖႆ..ျဖစ္ေပၚလာရသည္..ထိုအခါ..ဝမ္းသာျခင္း.ဝမ္းနည္း
ျခင္းအလိုမက်ျခင္း..ေက်နပ္ျခင္းမေက်နပ္ျခင္း.စေသာခံစားမွ ုေဝဒနာျဖစ္ေပၚလာရသည္..ထိုသို႔ေသာေဝဒနာမ်ား
အေပၚ..ကပ္ညိမွ ုတဏွာျဖစ္ေပၚလာျပီး.ထိုတဏွာေပၚဝယ္စြဲလမ္းမွ ုဥပါဒါန္.ျဖစ္ေပၚလာရသည္..ထိုစြဲလမ္းမွ ု
တိုင္းျပဳလုပ္ရသည့္ကုသိုလ္ကံ..အကုသိုလ္ကံ..ဟူေသာကမၼဘဝျဖစ္ရျပန္သည္..ထိုကမၼဘဝေၾကာင့္ပင္..ေကာင္းက်ိဳး
မေကာင္းက်ိဳးဟူေသာ.ဥပပတိၱဘဝလည္းမ်က္ေမွာက္ဘဝ၌ပင္ျဖစ္ေပၚလာရသည္..
ဘဝျဖစ္ျပီးေနာက္..အခါအားေလွ်ာ္စြာအိုျခင္း..နာျခင္း..ေသျခင္းသို႔ေရာက္ရသည္..ေသျခင္းသို႔ေရာက္ေသာအခါ..မ်က္
ေမွာကဘဝ၌ထူေထာင္ခဲ့ေသာ.ကုသိုလ္ကံ..အကုသိုလ္ကံ.ဟူေသာ ကမၼဘဝေၾကာင့္တမလြန္ဘဝ၌ပဋိသေႏၶေနျခင္းဟူ
ေသာ..ဇာတိ..တဖန္ျဖစ္ရျပန္သည္.ဤသို႔ျဖင့္အထက္ေဖၚျပပါအတိုင္း..ဝိညာဏ္..နာမ္..ရုပ္.သဠာယတန
(အာယတနမ်ား)ဖႆ..ေဝဒနာ..တဏွာ..ဥပါဒါန္..ကမၼဘဝ.ဤသို႔အစဥ္တစိုက္ ထူေထာင္ရင္း ဘဝဓမၼတာအတိုင္း..အို..
နာ..ေသတို႔ျဖစ္လာျပီး.ဘဝသံသရာလည္ေနရေပသည္..ထိုေၾကာင့္ဗုဒၶအဘိဓမၼာအလိုအားျဖင့္..ရုပ္ခႏၶာ..နာမ္ခႏၶာ..တို႔
အစဥ္မျပတ္ျဖစ္ပ်က္ေနျခင္းပင္..သံသရာ..မည္ေလသည္..
သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ေရး
ဗုဒၶႏွင့္ေခတ္ျပိဳင္ဂ်ိန္းဝါဒီတို႔ကဘဝမ်ားစြာသံသရာလည္းေနျခင္းသည္ကမၼသတိၱေၾကာင့္လည္ရျခင္းျဖစ္သည္
ဟုယူဆကာ..ထိုကမၼသတိၱကိုေခ်ဖ်က္နိုင္ရန္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္..ထိုသို႔ၾကိဳးပမ္းရာ၌မိမိကိုယ္ကိုညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ေသာ
နည္းအပင္ပန္းခံေသာနည္းကိုက်င့္သံုးခဲ့ၾကသည္…ဤနည္းျဖင့္ကမၼသတိၱေပ်ာက္ကာ..ေနာက္ဆံုးတြင္ဘဝလြတ္ေျမာက္
မွဳ .ေမာကၡ..ရနိုင္သည္ဟုယံုၾကည္သည္..
ဗုဒၶကမူဘဝမ်ားစြာသံသရာလည္ရာတြင္.မည္သည့္ဘဝေရာက္ေရာက္..ဒုကၡ..ပင္ျဖစ္သည္..ဘဝျဖစ္ျခင္းသည္
ဒုကၡဟုယူဆသတ္မွတ္သည္..လြတ္ေျမာက္ေရးဟုဆိုရာ၌..ဒုကၡလြတ္ေျမာက္ေရးကိုဦးတည္သည္..
ထိုေၾကာင့္ထိုဒုကၡျဖစ္ရျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းကိုရွာသည္..ထိုအေၾကာင္းအရင္းကိုေတြ႔၍ဖယ္ထုတ္လိုက္လွ်င္
ဒုကၡျငိမ္းသြားေပမည္..သို႔ျဖစ္၍လည္းဒုကၡအေၾကာင္းရင္းသမုဒယ(တဏွာ)ကိုေဖၚထုတ္ေပးခဲ့သည္
ဗုဒၶဘုရားျဖစ္ကာစက်ဴးရင့္ခဲ့သည့္(အေနကဇာတိသံသာရံ)အစခ်ီေသာဥဒါန္းဂါထာပထမ ဗုဒၶဝါစနသည္..
သံသရာလည္ေနရျခင္း…ဘဝမ်ားစြာျဖစ္ပ်က္ေနရျခင္း၏..တရားခံမွာ..တဏွာ..တည္းဟူေသာခႏၶာအိမ္ၾကီးကို
တည္ေဆာက္သည့္လက္သမားေၾကာင့္ဟုတစ္ေလာကလံုးသိေအာင္ေၾကြးေၾကာ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္..
တရားဦဓမၼစၾကာ၌ေဖၚျပခဲ့သည့္အတိုင္းခႏၶာ(၅)ပါးျဖစ္ျခင္း..ဘဝျချဖစ္ျခင္းသည္..ဒုကၡျဖစ္ေပၚရျခင္း၏အေၾကာင္း
ရင္းကိုရွာေသာ္..သမုဒယတဏွာဟူေသာလက္သည္တရားခံကိုေတြ႔သည္..ဒုကၡ၏အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္ေသာထို
သမုဒယတဏွာခ်ဳပ္ျငိမ္းမွ.အက်ိဳးတရားဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းေဝးမည္..ဤကဲ့သို႔ဒုကၡျငိမ္းျခင္းသည္လြတ္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္ေပသည္
တနည္းအားျဖင့္ဘဝလြတ္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္သည္.ထိိုသမုဒယတဏွာကိုပယ္သတ္နိုင္ေသာအက်င့္မွာအဂၤါ(၈)ပါးႏွင့္ျပည့္
စံုေသာမဂၢင္လမ္းပင္ျဖစ္ေပေတာ့သည္ဟူ၍ေဂါတမဗုဒၶကေဟာၾကားခဲ့ပါသည္..
ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းရာအျငိမ္း..နိဗၺာန္..
ဘဝလြတ္ေျမာက္မွ ု(ဝိမုတၱိ)ရျခင္းပင္နိဗၺာန္ျဖစ္္ေပသည္ဟု..ဗုဒၶကေဖၚျပခဲ့ပါသည္..ဗုဒၶဘာသာ၏ပန္းတိုင္မွာ
နိဗၺာန္ျဖစ္ေပသည္..တရားဦးဓမၼစၾကာ၌နိဗၺာန္ကို(နိေရာဓသစၥာ)ဟုေခၚဆိုထားသည္..သမုဒယတဏွာခ်ဳပ္ျငိမ္းသြား
ျခင္းကိုဆိုလိုပါသည္..
နိဗၺာန္..နိဗၺာန္.ဟူေသာပုဒ္ကိုပါဠိအဌကထာက်မ္းမ်ား၌ေဝါဟာရေပါင္း(၇၀)ေက်ာ္ျဖင့္ရွင္းျပထားပါသည္..ထိုရွင္းလင္းျပ
ထားေသာေဝါဟာရမ်ားအနက္..တဏွာကၡယ..ဟူေသာပုဒ္သည္နိဗၺာန္၏အနက္အဓိပၸါယ္ကိုလြယ္ကူရွင္းလင္းစြာ
နားလည္ေစနိုင္ေသာ.ေဝါဟာရပင္ျဖစ္သည္..တဏွာကၡဟူသည္တဏွာကုန္ဆံုးျခင္းဟုအဓိပၸါယ္ရွိပါသည္..
အလိုဆႏၵမ်ားကိုခ်ဳပ္သိမ္းလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္..ကိုယ္အလိုဆႏၵကိုျငင္းပယ္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္..တဏွာသည္သတၱဝါတို႔အား
လူ..နက္..ျဗဟၼာတို႔၏ကာမဂုဏ္စည္းစိမ္အဝဝကိုတြယ္တာေစသည္..ထိုတြယ္တာမွ ုေၾကာင့္လည္းလူခ်မ္းသာ.
နတ္ခ်မ္းသာ.ျဗဟၼာခ်မ္းသာျဖစ္ေစရန္.ဒါန.သီလ..ဘာဝနာဟူေသာအလွဴအတန္းမ်ားျပဳျခင္း.ေကာင္းမွ ုကုသိုလ္
အမ်ိဳးမ်ိဳးျပဳျခင္းတို႔ျဖင့္ယခုဘဝ..ေနာင္ဘဝ..ခ်မ္းသာေအာင္ျပဳလုပ္ၾကသည္.ဤသို႔ျဖင့္တဏွာ၏ေစခိုင္းခ်က္အရကံသခၤါရ
မ်ားျပဳၾကကာ.သံသရာလည္းေနေစသည္..ထိုေၾကာင့္တဏွာမရွိလွ်င္ကံသခၤါရ(ကမၼသတိၱ)မရွိ.ကမၼသတၱိမရွိလွ်င္.ဘဝမရွိ
ဘဝမရွိလွ်င္.ျငိမ္းခ်မ္းသည္ျဖစ္၍..နိဗၺာန္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္..
ဗုဒၶေဂါတမသည္.အစဥ္အလာမွခြဲထြက္ေသာ.တရားထူးကိုမိမိကိုယ္တုိင္ထိုးထြင္းသိျမင္ခဲ့ျပီး.ဤတရားထူးကို
ေလာကသို႔ျဖန္႔ေဝရာတြင္.ေျခလွမ္းမွန္ဖို႔ႏွင့္.ထိေရာက္ဖို႔လိုေပသည္..ခရီးစဥ္တစ္ခုသည္ဦးတည္ခ်က္မွန္ဖို႔အေရးၾကီး
လွသည္.အစေကာင္းမွ.အေႏွာင္းေသခ်ာမည္..သို႔ျဖစ္၍အေသခ်ာဆံုးတရားနာပရိသတ္အျဖစ္. ပဥၥဝဂၢီ(၅)ဦးအားေရြး
ခ်ယ္ကာတရားဦးဓမၼစၾကာကိုေဟာၾကားခဲ့သည္..
ဗုဒၶစတင္ျဖန္႔ခ်ီခဲ့ေသာဓမၼစၾကာသုတ္ကို(၃)ပိုင္းခြဲဲျခားေလ့လာနိုင္သည္..
ပထမပိုင္းတြင္..ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္အမွားစြန္းႏွစ္မ်ိဳးျပထားသည္..
ဒုတိယပိုင္းတြင္..လက္ေတြ႔က်င့္သံုးရမည့္အလယ္က်င့္စဥ္(္မဇိၥ်မပဋိပဒါ)ကိုညႊန္ျပထားသည္..
တတိယပိုင္းတြင္..အလယ္က်င့္စဥ္အားျဖင့္ကိုယ္တုိင္ထိုးထြင္းသိျမင္ရမည့္သစၥာ(၄)ပါးကိုအခ်ိတ္အဆက္မိမိရွင္း
ျပထားသည္.
ပထမေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္အမွားစြန္းႏွစ္မ်ိဳး
သံသရာေဘးဆိုးမွရုန္းထြက္လိုေသာပုဂိၢဳလ္ျမတ္တို႔အေနျဖင့္ေရွာင္ၾကည္ရမည္႔အစြန္းတရားႏွစ္ပါးမွာ
ကာမဂုဏ္စည္းစိမ္ခံစားျခင္း(ကာမသုခလႅိအႏုေယာဂ)အက်င့္နွင့္..မိမိကိုယ္ကိုညွင္းဆဲႏွိပ္စက္က်င့္သံုးေနထုိင္ျခင္း
(အတၱကိလမထႏုေယာဂ)အက်င့္တို႔ျဖစ္သည္္.
ဒုတိယအလယ္က်င့္စဥ္(္မဇိၥ်မပဋိပဒါ)
အစြန္းေရာက္အမွားက်င့္စဥ္ႏွစ္ပါးႏွင့္ကင္းလြတ္သည့္.အလယ္အလတ္က်င့္စဥ္တြင္..အဂၤါအစိတ္အပိုင္း
၈..ပါးပါဝင္သည္..ယင္းတို႔မွာ..
(၁) သမၼာဒိ႒ိ = မွန္ေသာအျမင္ရွိျခင္း။ (ပညာမဂၢင္)
(၂) သမၼာသကၤပၸ = မွန္ေသာၾကံစည္ေတြးေတာျခင္း။ (ပညာမဂၢင္)
(၃) သမၼာ၀ါစာ = မွန္ေသာေျပာဆိုျခင္း။ (သီလမဂၢင္)
(၄) သမၼာကမၼႏၲ = မွန္ေသာျပဳလုပ္ျခင္း။ (သီလမဂၢင္)
(၅) သမၼာအာဇီ၀ = မွန္ေသာအသက္ေမြးျခင္း။ (သီလမဂၢင္)
(၆) သမၼာ၀ါယမ = မွန္ေသာ၀ီရိယရွိျခင္း၊ အားထုတ္ျခင္း။ (သမာဓိမဂၢင္)
(၇) သမၼာသတိ = မွန္ေသာသတိရွိျခင္း။ (သမာဓိမဂၢင္)
(၈) သမၼာသမာဓိ = မွန္ေသာတည္ၾကည္ျခင္း။ (သမာဓိမဂၢင္) တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
မွတ္ခ်က္။
သမၼာသမာဓိ ဆိုသည္မွာစိတ္ကိုတည္ျငိမ္ေစရန္က်င့္သည့္(သမထ)samatha က်င့္နည္းပင္ျဖစ္သည္။
ေနာက္က်ိေနေသာေရသည္အနယ္ထုိင္သြားေသာအခါ.ၾကည္လင္လာသကဲ့သို႔အာရံုမ်ားလ်က္ရွ ုပ္ေထြးေနေသာ
စိတ္ကိုတည္ၾကည္လာေအာင္က်င့္ေသာအက်င့္ပင္ျဖစ္သည္..နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းအက်င့္မဟုတ္ေသး..သစၥာ(၄)
ပါးကိုျမင္သိရံုသာျဖစ္သည္..
ဤကဲ့သို႔အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာနည္းလမ္းစဥ္သည္..သစၥာ(၄)ပါးျမတ္တရားကိုသိျမင္တတ္ေသာ..ပညာမ်က္စိ.ကိုျပဳတတ္
သည့္အက်င့္မွ်သာျဖစ္သည္..သစၥာ(၄)ပါးကိုသိမွ ုဥာဏ္..ျဖစ္ေပၚေအာင္ျပဳနိုင္သည္။..ကိေလသာအညစ္အေၾကးမ်ား
ျငိမ္းေအးေစျခင္းအက်ိဳးငွာျဖစ္သည္..
တတိယပိုင္းသစၥာ(၄)ပါး(အာရိယာသစၥာ)
အလယ္က်င့္စဥ္(မဂၢင္ ၈ပါး)ေၾကာင့္ထိုးထြင္းသိျမင္ရသည္သစၥာတရား(၄)ပါးမွာ
၁။….ဒုကၡသစၥာ….ဆင္းရဲျခင္းအမွန္တရား
၂။….သမုဒယသစၥာ..ဆင္းရဲျခင္းကိုျဖစ္ေစေသာတပ္မက္ျခင္း
၃။…နိေရာဓသစၥာ..ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္းအမွန္တရား
၄။..မဂၢသစၥာ…ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းရာနည္းလမ္းက်င့္စဥ္
ဘဝတြင္ဒုကၡရွိသည္။ ထိုဒုကၡ၏အေၾကာင္းတရားကား..တပ္မက္..ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုတပ္မက္ျခင္း၊
ေတာင့္တျခင္း၊ စြဲလန္းျခင္း၊ တို႔ကင္းစင္လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေပသည္။ ထိုကဲ့သို႔ညိတြယ္စြဲလန္းလိုလားတမ္းတမွ ု
မ်ားကင္းစင္ေစသည့္အက်င့္ျမတ္လည္းရွိေပသည္ဟုေဟာေတာ္မူ၏..
သံုးသပ္ရေသာ္..အနတၱဟူသည္မွာ..
၁။ အ၀သ၀န႒။
အလိုသို႔ မလိုက္ပါျခင္း။ မိမိျဖစ္ခ်င္သလို မျဖစ္ျခင္းသေဘာ။
၂။ အသာမိက႒။
ပိုင္ဆိုင္သူမရွိျခင္း
၃။ သုညတ႒။
ျပဳစီမံတတ္ ဖန္တီးတတ္ေသာတရားမွ ဆိတ္သုဥ္းျခင္း အနက္သေဘာ။
၄။ အတၱပဋိေကၡပ႒။
မပ်က္မစီး အၿမဲတည္တံ့သည္ဟု ယူဆထားေသာ အတၱကို ပယ္ျခင္း
အနက္သေဘာ။
န + အတၱ = အနတၱ။
န = မဟုတ္။
အတၱ = ငါ၊ အလိုသို႔လိုက္ပါျခင္း၊ အစိုးတရ မိမိျဖစ္ခ်င္သလို ျဖစ္ျခင္း။
အနတၱ = ငါမဟုတ္၊ အလိုသို႔ မလိုက္ပါျခင္း၊ အစိုးမရ မိမိျဖစ္ခ်င္သလို
မျဖစ္ျခင္း
ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
လုိအပ္မည္ဟုထင္သည့္ရာမ်ားကို..ေကာ္မန္႔ေပးလ်က္..ဆက္ေျဖ့ေပးပါ..
မၾကာခင္..သမၼာက်မ္းမွေဖၚျပေသာ..ေရွာလမုန္မင္းၾကီး၏အနတၱသေဘာကိုေရးတင္ကာဆက္လက္..ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပႏိႈင္းရွင္းေရးသား
သြားမည္ျဖစ္သည္.ေလးစားလ်က္..ေမလ်ံေမာ္..
No comments:
Post a Comment
စိတ္ထဲယံုၾကည္စြဲထင္သည့္အတိုင္းလြတ္လပ္စြာမွတ္ခ်က္ေပးႏိုင္သည္
မည္သည့္မွတ္ခ်က္ကိုမွ်..ေကာင္းသည္ဆိုးသည္ခြဲျခားကာ
မွတ္ခ်က္မ်ားကိုပယ္ဖ်က္ျခင္းမလုပ္ပါ